Niets zo vervelend als een foto die de schoonheid van de locatie te kort doet. In de praktijk ontstaan er door de grote contrasten in licht onwerkelijke foto’s. De lucht raakt met een beetje tegenlicht snel overbelicht en het landschap wordt te donker waardoor er details verloren gaan. De foto is vaak minder mooi dan wat je daadwerkelijk zag met het blote oog. Omdat de camerasensor contrastverschillen minder goed kan verwerken dan het menselijk oog, kan het zijn dat er delen onder- of overbelicht zijn. Om dit te voorkomen kun je als fotograaf gebruikmaken van de populaire techniek: HDR fotografie. Wat dit precies betekent en hoe je zelf een HDR-foto kunt maken lees je op deze pagina.
WAT IS HDR FOTOGRAFIE?
HDR-fotografie wordt vaak gebruikt om het dynamische bereik van de camera uit te breiden. Een camera heeft namelijk een beperkt bereik. Daardoor krijg je vaak foto’s met een overbelichte lucht of onderbelicht landschap. Hoe kun je dan toch zo dichtbij mogelijk komen bij de realiteit die wij waarnemen? Dat is wanneer HDR-fotografie om de hoek komt kijken. HDR staat voor High Dynamic Range. Het is een nabewerkingsmethode waarbij meerdere foto’s met een verschillende belichting worden samengevoegd. Hier zitten wel enkele voorwaarden aan verbonden. Zo is het erg belangrijk dat de camera stabiel staat en dat je meerdere foto’s maakt van hetzelfde onderwerp met dezelfde compositie. De foto’s hebben uiteindelijk een verschillende belichting wat veroorzaakt wordt door de sluitertijd aan te passen. Je maakt een onderbelichte foto met als doel alle details in de lichte pixels te fotograferen. De overbelichte foto heeft als doel de details in donkere delen beter zichtbaar te maken. Uiteindelijk worden deze foto’s samengevoegd. Dit resulteert in één foto met heel veel informatie, zowel in de donkere als lichte delen. In de nabewerking kun jij zelf bepalen hoeveel details er zichtbaar moeten worden in de lichte en donkere delen. Hoe jij een HDR-foto kunt maken lees je hieronder.
HOE MAAK JE EEN HDR FOTO?
Voor het maken van een HDR-foto zijn er meerdere manieren. Zo kun je de ingebouwde HDR-functie van de camera gebruiken of zelf de foto’s handmatig maken. De meeste camera’s hebben tegenwoordig deze functie. Het grootste voordeel hiervan is dat je na afloop minder tijd kwijt bent met het nabewerken. Een nadeel is dat je minder controle hebt over bijvoorbeeld de belichtingen waarin de foto’s worden gemaakt en hoe de foto bewerkt wordt. Dit wordt dan door de camera bepaald. Wanneer je gebruik maakt van de ingebouwde HDR-functie is het tevens altijd verstandig om een statief te gebruiken. Dit voorkomt trillingen en zorgt ervoor dat de camera exact dezelfde foto’s kan maken op exact dezelfde locatie. Vergeet daarbij niet om de beeldstabilisatie van de lens uit te schakelen. De beeldstabilisatie kan per ongeluk geactiveerd worden als de camera denkt dat er een trilling is, terwijl dat niet zou mogen voorkomen op een stevig statief. Voor het maken van de foto kun je dan ook het best een afstandsbediening gebruiken. Mocht je die niet hebben, dan kun je de zelfontspanner van de camera gebruiken.
De tweede manier om een HDR-foto te maken is handmatig. Je maakt dan meerdere foto’s van hetzelfde onderwerp met verschillende sluitertijden. Na afloop voeg je de foto’s samen met een speciaal programma zoals Adobe Photoshop of Lightroom, Affinity Photo of Aurora HDR. Hoe je precies een HDR foto maakt? Dat werkt als volgt:
Stap 1:
Ga goed voorbereid op pad. Neem je statief en eventuele afstandsbediening mee. Dit zorgt ervoor dat het samenvoegen van je HDR-foto nóg makkelijker gaat. Je hoeft je namelijk niet meer druk te maken over de uitlijning van de foto’s.
Stap 2:
Achteraf ga je de foto’s bewerken, dus zorg ervoor dat de camera ingesteld staat op RAW. Bekijk daarna de mogelijkheden van de bracketing functie op jouw camera. Hiermee kun je van te voren instellen hoeveel foto’s de camera gaat maken en met hoeveel stops verschil in de belichting. Stel vervolgens de continue opnamestand in, zodat alle foto’s achter elkaar gemaakt worden als je de ontspanknop ingedrukt houdt.
Stap 3:
Zet de beeldstabilisatie uit. Kies je onderwerp en zorg voor een pakkende compositie. Fotografeer vanuit de diafragmavoorkeuze (A-stand, Av bij Canon) of manuele stand (M-stand). Op deze manier blijft de scherptediepte in alle foto’s gelijk.
Stap 4:
Stel scherp op het onderwerp en druk daarna de ontspanknop in (van de afstandsbediening). De knop moet je ingedrukt houden om ervoor te zorgen dat alle foto’s achter elkaar gemaakt worden.
Kun je met de bracketing functie niet het gewenste aantal (3, 5 of 7) foto’s maken? In dat geval moet je na het maken van iedere foto zelf de sluitertijd verdubbelen en halveren om overbelichte en onderbelichte foto’s te maken. Hiervoor hoef je dan niet de continue opnamestand te gebruiken.
In bovenstaand voorbeeld zijn vijf foto’s te zien. Eenmaal samengevoegd zorgt het voor een detailrijke foto.
HDR-fotografie wordt vaak uitgelegd met het maken van 3 foto’s. De eerste foto heeft een normale belichting, de tweede foto is 1 stop onderbelicht en de derde foto is 1 stop overbelicht. Je kunt er echter ook voor kiezen om grotere verschillen in de belichting te krijgen, zoals 2 stops wat je al snel nodig hebt bij een zonopkomst of zonsondergang. Tenslotte kun je ook prima werken met een even aantal foto’s. Dus ook 2 of 4 foto’s kun je achteraf in de nabewerking samenvoegen. Hoe je deze foto’s samenvoegt lees je het volgende hoofdstuk.
